ZAMAN’IN EN KIYMETLİSİ KADİR GECESİ

Ali Rıza TAHİROĞLU

Zaman’ı yaratan, zaman içinde zaman yaratan ve zaman’a yemin eden (Asr suresi,1) Yüce Allah (c.c.); zaman’a büyük değer vermiştir. Zaman öyle bir nimet ki, duraklatılamaz, geriye alınamaz, yarına transfer edilemez; satın alınamaz, borçlanılamaz, ödünç verilemez bir değerdir. Kısaca zamanın kıymetini bilmek hayatın kıymetini bilmektir. Yazımızın başlığını oluşturan “Kadir Gecesi” ise Kerim kitabımızda en değerli zaman dilimi olarak ifade buyurulmuştur (Kadir suresi,3).

Allah (c.c.), kullarına kendisinden bir rahmet olarak sunduğu özel zamanlardan kimisini Yüce Kitabında bizzat kendisi bildirmiştir. “(O sayılı günler), insanlar için bir hidayet rehberi, doğru yolun ve hak ile bâtılı birbirinden ayırmanın apaçık delilleri olarak Kur’an’ın kendisinde indirildiği Ramazan ayıdır.” (Bakara,185) âyeti, Ramazan’ın, senenin diğer aylarından farklı bir değeri olduğuna işaret eder. Kadir gecesi ise bu aya önemini veren daha da kıymetli bir zaman dilimidir. Kur’an, bin aydan daha hayırlı olan bu gecede inmiştir. Kadir sûresinde bu husus şöyle anlatılmaktadır: “Şüphesiz, biz onu (Kur”an’ı) Kadir gecesinde indirdik. Kadir gecesinin ne olduğunu sen ne bileceksin! Kadir gecesi bin aydan daha hayırlıdır. Melekler ve Ruh (Cebrail) o gecede, Rablerinin izniyle her türlü iş için iner de iner. O gece, tan yerinin ağarmasına kadar bir esenliktir” (Kadir,1-5) Kadir gecesini ve onun içinde bulunduğu ayı değerli kılan işte budur… Ayrıca Duhân sûresinde yer alan, “Biz onu (Kur”an”ı) mübarek bir gecede indirdik.” (Duhân,3) âyetinde de Kadir gecesinin kastedildiği belirtilmektedir (İbn Kesîr, Tefsîr, VII/245). Bu nedenle Sevgili Peygamberimiz, Ramazan’ın son on gününde, başka hiçbir zaman olmadığı kadar, ibadet ve kulluk için çaba gösterirdi (Tirmizî, Savm, 73). “O gece nasıl dua edelim?” diye soran Hz. Âişe’ye, “Allah’ım! Sen affedicisin, affı seversin, beni affet.” duasını öğretmişti (Tirmizî, Savm, 73).

Bir hadis-i şeriflerinde Hz. Peygamber (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: “İnanarak ve sevabını Allah”tan umarak Ramazan orucunu tutan kimsenin geçmiş günahları bağışlanır. İnanarak ve sevabını Allah”tan umarak Kadir gecesini ihya eden kimsenin de geçmiş günahları bağışlanır” (Buhârî, Fadlü leyleti”l-kadr, 1). Ramazan ayının kıymeti, Kadir gecesinin bu ay içerisinde yer alması ile yakından ilgilidir. Peygamber Efendimiz, “… Bu ayda öyle bir gece vardır ki, bin aydan daha hayırlıdır. Bu gecenin hayrından mahrum kalan, bin ayın hayrından mahrum kalmış gibidir.”( Nesâî, Sıyâm, 5) buyurarak Kadir gecesinin önemini ifade buyurmuşlardır.

Fakat Hz.Peygamber (s.a.v.) Kadir gecesinin hangi gece olduğunu kesin olarak bize bildirmemiş, bu eşsiz gecenin Ramazan’ın son on günü içindeki tek sayılı gecelerde aranmasını tavsiye etmiştir.( Buhârî, Fadlü leyleti’l-kadr, 2) Bazı hadis rivayetlerinde Kadir gecesinin Ramazan”ın yirmi yedinci gecesi olduğu ifade edildiği için(Müslim, Müsâfirîn, 179) İslâm âleminde ağırlıklı olarak bu gece ibadetle değerlendirilmeye çalışılmaktadır.Aslında Kadir gecesinin kesin olarak belirlenmemiş olması, Ramazan”ın her gecesinin Kadir gecesi imiş gibi geçirilmesi gerektiği anlamına gelmektedir. “Her geleni Hızır, her geceyi Kadir bil!” sözü de bunu ifade etmektedir.

Ramazan ayına değer katan diğer özellikler arasında, bu ayda tutulan orucun farz kılınması( Bakara, 2/183), Peygamber Efendimizin itikâf ibadetini bu ayda yapması(Buhârî, Fadlü leyleti’l-kadr, 5) ve teravih namazının bu ayda kılınması(Buhârî, Ezân, 81) sayılabilir.

Ayrıca bir diğer değer de, halk arasında fitre diye bilinen fıtır sadakası (sadaka-i fıtır); insan olarak yaratılmanın ve Ramazan orucunu tutup bayrama ulaşmanın bir şükrü olarak; dinen zengin olup Ramazan ayının sonuna yetişen Müslümanın, belirli kimselere vermesi vacip olan bir sadakadır (Nevevî, el-Mecmû’, 6/103-105). Vacip oluşu, sünnetle sabittir (Buhârî, Zekât, 70-78 [1503-1512]) (Din İşleri Yüksek Kurulu açıklaması). 2024 yılı Ramazan ayı için belirlenen en düşük fitre miktarı ise, kişi başı 130 TL dir.

Bu vesile ile tüm kardeşlerimin Kadir gecesini tebrik eder, sağlık ve esenlikler dilerim.

Ali Rıza Tahiroğlu

DİB Başkanlık Müftüsü