“Kara Gönüle Bir Cila”(2)

Şimdilerde Mehmet Özdemir’in Milli Mücadelede Develi, Kayseri 1975, Zübeyr Kars’ın Milli Mücadelede Kayseri ,Kayseri 1993 ile Cenani Gürbüz’ün Milli Mücadele’de Develi ve Ermeniler,Ankara 1996 adlı eserleri mukayeseli olarak kaçıncı defadır okuyor ve notlar çıkarıyorum.Özellikle Develi Müdafa-ı Hukuk Cemiyeti kurucuları ve üyelerini tam tesbit edip bunları bir takvimde belgelemek veya resimleri ile beraber hayat hikayelerini de çıkarıp bir kitapta toplamak istiyorum.Hayat hikayelerini de tamamladıklarımızı zaten yine bu sütunlarda yayınlayarak geleceğe ciddi bir belge bırakmak istiyoruz.
İlerde Belediye hizmetlerinden olarak, bir çok ilde gördüğümüz gibi, belki yeni düzenlenen meydana bu değerli şahsiyetlerin ve şehitlerimizin isimleri küçük de olsa bir anıta bulunduğu nispette fotoğrafları ve adları yazılarak unutulmaktan kurtarıla bilir ve ecdada da bir ahde vefa örneği gösterilmiş olabilir.Zira Develi insanı sadece Milli Mücadele’de 113 şehit vermiştir.
Milli Mücadele başlar başlamaz Develi’de,Nisan 1919’da kurulan ilk direniş hareketi İstiklal Komitesi’dir.İstiiklal Komitesi işin hep gizli ve askeri işlerini yapmıştır..Bu cemiyetin kurucuları şunlardır:
1.Başkan Kaymakam Atıf Tüzün
2.Sekreter Yedek Subay Osman Coşkun
3.Belediye Başkanı Kamberli Osman (Özdemeir)
4Askerlik Şubesi Bşk. Bnb. Nebih Tankut
5.Jandarma Komutanı Yzb.Abdullah Bey
6. Tb.Bnb. .Osman Develioğlu
Kısa sürede adı Cemiyet-i İslâmiye’ye çevrilmiştir.Temel amacı da Develi yakınlarına kadar gelen Fransız ve Ermeni Kuvvetlerine karşı askeri bir cephe kurmaktı.Her iki komitenin koordinasyonu İstiklal Komitesi sağlamıştır.
Cemiyeti İslamiye’de görev alanlar şunlardır:
1.Başkan Paşa-zâde Osman Bey (Develioğlu)
2.Sekreter Yedek Subay Ali Efendi-zâde Osman Bey (Coşkun)
Üyeler:
Yüzbaşı Paşa-zade Abdulhâdi Bey (Erdoğan)
Cafer Efendi-zâde Abdullah Efendi (Deniz)
Hacı Hasan-zâde Ahmet Efendi (Göncü)
Yahyalı-zâde Ahmet Hamdi Efendi
Çötenli Ahmet Kahya (Peker)
Aşık-zâde Ali Ağa
Ali Rıza Efendi (Madazılıoğlu)Azmi Efendi
Kürt Cemal Efendi (Ünal)
Yedek subay Emin Bey (Develioğlu)
Abdurrahim zâde Hacı İbrahim
Müftü Numan Fevzi Efendi (Cebeci)
Pusatlı’lı Halil Hulusi Efendi (Bozatlı)
Muallim Hazım Hoca ( Ulusoy)
Mehmet Ağa (Develioğlu)
Mehmet Ali
Hatun-zade Mehmet Fevzi (Özer)
Memiş Vehbi (Kurtoğlu )
Müsellim Efendi (Develioğlu)
Mavi-zade Nazmi (Mavi)
Kolağası-zâde Nuri (Akay)
Bin. Opr.Dr.Osman Nuri Bey (Develioğlu )
Çıtkırıldım Osman FaikBey (Üstün)
Unkapanı-zade Ömer Bey (Ünlü)
Muallim Ömer Efendi (Develioğlu)
Ömer Lütfi
Râşit Efendi
Reji Memuru Süleyman Vehbi (Ayata)
Rejilerden Takittin Bey (Ayata)
Hocaoğlu Tevfik (Zilelioğlu)
Cephe Komutanları
Haçın Güney Cephe Milis Komutası
Komutan: Kamberli Osman Efendi
“ Yrd.:
Topçu Milis Yzb.Şükrü Bey (Kamberli-zâde)

Haçın Kuzey Cephe Milis Komutası
Komutan:Yedek SubayOsman Coşkun
“      Yrd.:Yedek SubayAbdulhadi Erdoğan
Yedek Subay Veliddin Çakıoğlu
İaşe ve İkmal Komutası
Yedek Subay Emin Develioğlu
“             “     Yakup Kenan Arıkan
“              “      Ali Develioğlu
Ali Rıza Madazılıoğlu
Yedek Subay Muallim Tahsin Aksu
Sağlık Ekibi
Bin. Opr.Dr.Osman Bey (Develioğlu)
Sağlık Memuru   Mehmet Şükrü Efendi
Develi bu Haçın Savaşında 113 şehit vermiştir,demiştik.Bunlardan 90’nın adı Cenani Gürbüz’ün kitabının 235-237. sayfalarında mevcuttur.Bu savaşlara iştirak edip de gazi olarak dönenlerin isimleri de Develi Askerlik Şubesi’nde dosyalanmıştır.Arzu edenler buraya müracaat edebilirler.
Canın can olduğu o günlerde bugün Develi’nin onuru ve vatanın selameti için canlarını hiçe sayan , çoğu unutulan zevatı burada rahmetle anıyoruz.
Hep güldürecek değiliz ya,biraz da düşünelim.Hep beraber ruhlarına bir Fatiha okuyalım.
*
Madazılı Derviş Osman’dan iki şiire ne dersiniz?

Müslümanlar gönül semizi
Nazar eylen şu dünyaya
Şeriat göğe çekildi
Açılmaz ki melamet var

Ne kadı adl u dâd eyler
Ne müftü halkı şâd eyler
Ne ümmeti itikad eyler
Ne imamda temamet var

Sofu zühdaya hor bakar
Kalan mahlûk dahi biter
Ne danişmentler diler
Ne mescitte cemaat var

Kadının kalmadı hayrı
Fakirin de kalmadı sabrı
Ne oğlanda ana kadri
Ne anada şefkat var

Ne bu halk Tanrı’sın anar
Ne avretler wvin bekler
Ne kızlar edebin saklar
Yiğitlerde cehalar var

Erenlere dervişe söğer
Derviş gelmiş kapıda öğer
Ne birler ölümün yoklar
Ne Derviş’te kanaat var

*
Evvel bahar beş ayları doğunca
Boz bulanık selin Erciyes
Vakti gelip el yaylaya giderken
Çekilip gidiyor elin Erciyes

Hiçgitmez başından kışın dumanı
Nergize karışır çayır çimeni
Yaz gelince yaylayacak zamanı
Çekilip gidiyor elin Erciyes

Ağustosta pare karın bölünür
Güzelleri nazlı nazlı salınır
Kimya dedikleri sende bulunur
Ne hoş serin eser yelin Erciyes

Hiç gitmez başından boranın kışın
Var mı şu dünyada Erciyes eşin
Bilmem kaç bininde var ola yaşın
Dünyanın binasın bilin Erciyes

Erciyes’i dersen Kaf Dağı’nın boyu
Ab u hayat olmuş akıyor suyu
Bir günde dokunur feleğin yayı
Külünü havaya savurur Erciyes

Derviş Osman der ki gönül yorulmaz
Aşkın sevdası da benden ayrılmaz
Kış gelince hiç semtine varılmaz
Ne yaman Tekir’in belin Erciyes
*
Develi’den topladığım yazma eserler ve şiir mecmualarından derlediğim şiirler var.Bunlardan biri de Yusuf Ağalardan Hafız Mehmet Efendi’nin hazırladığı bir şiir mecmuası.Halasiye Medresesi müderrislerindendir.Everek Ulu Camii’nin korunmasında büyük rolü olmuştur.Doğum ve ölüm tarihleri belli olmayan bu şairimiz, şiir mecmuasını da kendi hazırlamıştır. Şiir mecmuasında on dört şiiri Hafız ve Hafız Mehmet ve Mehmet mahlaslarıyla yazılmıştır.
*…….. d üş müdür
Geçtiömrüm dolu mudur boş mudur
Ağlasam ne kara bağrım taş mıdır
Ağlayım elâ gözler yaş olsun

Bunlar içün akıdurum gözüm yaşın
Uğraşayım hayalinle düş u gû
Cennet-i âlâya dahi bırakmam seni
Dünyayı ahrette Hak ayırmasın

Kadir Mevlâm cümle muradımız verince
Açılır ider anı ol gül ü gonce
Arz edüp mübarek cemalini görünce
Andan başka dahi ne murat olsun

Görüp deryalara ummana daldım
Sizler mâ.. ayarladım arbede kaldım
Değil benden bunu ben Hak’tan buldum
Dalga varıp uzanmadan aşmasın

Yokdur benim ey fani dünya
Muhabbetim içinde rıza buluna
Ol ismim Mehmed-i edna kuluna
Emanullah aman imdadın olsun
Dileriz ramazanımız hayırlara vesile olur.

Post Views: 914