İKİ KOL ÜZÜM DERKEN…(1)

Develi Tarım kültürünün en güzel günlerini yaşadığı
zamanlarda, bağcılık hemen hemen her evin vazge-
çilmez hayattarzı olmuştu.
Atasona, Akyer, Yazıaltı, Argıncık, Köşkpınar, Elbiz,
Çakılarası, Körkuyu, Kösekavak vb. Yerler. Develi’nin
en güzel bağ yerleridir, mevkileridir. Buludu hevek gibi
kışlık üzümler yanında; İstanbul, orun, gelinyanağı, kara-
burcu gibi günlük yenen üzümleri ile kurutulmak üzere
özen gösterilen dirmit türlerinin adı bile insanın ağzını
sulandırıyor. Herhalde “ Karaburcu” üzüm türü Türkiye-
mizde nadir üzüm türlerinden dir. Günlük yenir beklet-
meye gelmez ince kabuğu ve nefis lezis şırası doğrusu
pek iştah açıcıdır. Hele birde yanında Develi etli pidesi
“Çıvıklı” olursa deme gitsin.
Başta Aşık Ali Çatak olmak üzere bir çok Develi’li şair-
in şiirlerinde, bu üzüm çeşitleri, yerini almıştır. Bağcılık
bir zamanlar Develi’nin en önemli geçim kaynağı idi.
Ayrıca köfter, Peksimet, Pekmez ve Cevizli sucuklar ile
kurutulmuş üzüm, hem evlerimizin ikram malzemeleri
hemde ticaret malzemesi idi. Ikram malzemesi diyor-
um, yarmaca, iğde, kak, ceviz içi, uzun kış gecelerinde
misafirlere çıkarılan en önemli yiyeceklerdi.
Bugün genelde bunların yerini çerezler almıştır. Cerez
deyip yabana atmayın, yanında o uzun kış gecelerinde,
bu cerezlerle askılık üzümler, yine iplerle sapından asıl-
mış armutlar, elmalar da geldi mi, o misafir bilmeli ki
ev sahibi kendisine çok önem veriyor demektir.
Çocukluk işte… Bir akrabamız evlerine vardığımızda, bize
armut çıkardı, adı “Armutlu Eme” kalmıştı. Bizim masa-
llarımızda çoban peri padişahının kızını istediğinde padi-
şah çobanı zora koşmak için, mevsim kış ortasında ol-
masında rağmen; taze üzüm getirirsen kızımı vere bili-
rim der. Zemheride taze üzüm! Bugün daralan dünya-
mızda, iletişim ve ulaşım gücü sayesinde bu konular
çok şükür aşılmıştır. Ama bizim çocukluk kuşağı işin kışın
diridiri armut yemek her halde çok önemli olsa gerek .
“ Üzüm üzüme baka baka kararır” gibi ata sözlerine-
de konu olan üzüm, aynı zamanda halk sağlığında da
kullanılırdı. Halen de et kesikliğinde, ayak burkulmaların-
da ve deri altı kan pıhtılarının emilmesinde döğülmüş
kuru üzümler merhem yerine kullanılmıştır, kullanılmakta-
dır. Dünya savaşlarında, şekerin olmadığı zamanlarda
ekabir ailelerde çayların kuru üzümle içildiğini de unut-
mayalım. Ah, insanlar yokluk tanımıyor. Üzüm deyince
bunlar yanında bana başka şeylerde hatırlatıyor.
Bunlardan biri bağlardan üzüm getirilirken heybelerin-
deki iki sepet yanında mutlaka orta boy bir sepetle üz-
ümle doldurulur. Bu sepet bağdan gelirken, sokağa giri-
lirken; çocuklara ve komşulara verilir. Bölüşme ve paylaş-
manın pek güzel bir örneği sunulurdu.