ULUSLARARASI SİVİL HAVACILIK GÜNÜ

Mustafa ÇEKEMOĞLU

Teknolojinin günümüzde hızla gelişmesine paralel olarak sivil havacılık alanı da büyük hızla gelişmektedir. Ülkeler arasında yapılan ticaretlerin büyümesi, hava ulaşımının güvenli ve hızlı olması gibi nedenler de sivil havacılık sektörüne ilgiyi artırmıştır.
Sivil Havacılık, havacılığın spor ya da ticari bir faaliyet olarak, askeri olmayan amaçlarla yürütülmesinin genel adıdır. Sportif havacılık, planör, yamaç paraşütü, paraşüt, yelken kanat gibi yolcu ve yük taşımacılığı, havadan çekim gibi havacılık, sivil havacılık kapsamına girmektedir.
1912-1913 yıllarında sivil havacılık faaliyetlerine başlayan ülkemiz, uzun yıllar uçak sayısı ve yolcu taşımacılığı ile uçak imalatında büyük gelişmeler içinde olmuştur. Ancak İkinci Dünya Savaşı sonrasında 1980’li yıllara kadar süren uzun bir duraklama devresi içine girmiştir.
1925 yılında kurulan ve daha sonraki yıllarda Türk Hava Kurumu adını alan Türk Tayyare Cemiyeti ile Türk Sivil Havacılığının temelleri atılmıştır. Atatürk, havacılığın hızla gelişeceğini sezmiş ve ilgilileri bu konuda uyarmıştır. “Gökleri korumayan uluslar, yarınlardan asla emin olamazlar” diyen Atatürk, Türk havacılığının gelişmesi ve güçlenmesi için 16 Şubat 1925’te Türk Hava Kurumunun kurulmasına öncülük etmiştir.
7 Aralık 1944 tarihinde 52 devlet temsilcisi ile Uluslararası Sivil Havacılık esasların belirlendiği Chicago Sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşme gereği Türkiye’nin de kurucu üyesi olduğu Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (International Civil Aviation Organization – ICAO) kurulmuştur. ICAO, resmi olarak 4 Nisan 1947 tarihinde faaliyete geçmiş ve Kanada Hükümetinin daveti üzerine kuruluş merkezi için Montreal seçilmiştir.
ICAO, Birleşmiş Milletlere bağlı olarak hava taşımacılığı ile ilgili uluslararası standartları, güvenlik, emniyet ve verimlilik için gerekli olan düzenlemeleri, anlaşmaya taraf 190 ülke arasındaki sivil havacılık ile ilgili her konuda aracılık görevini üstlenen bir kuruluştur.
Ülkemizde ilk Sivil Hava Taşımacılığı 1933 yılında 5 uçaklık bir filo ile başlamıştır. İleri teknoloji gerektiren ve sınır tanımaz özelliğe sahip havacılık gelişmelerini yakından takip etmek için ülkemiz uluslararası teşkilatlara üye olmuştur. 1983 yılında çıkarılan ve özel sektöre de hava taşımacılığı ve havaalanı işletmeciliği hakkını veren kanun ile Türk Sivil Havacılığı yeni bir döneme girmiştir.
Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO), 1992 yılında aldığı bir genel kurul kararı ile kuruluş tarihi olan 7 Aralık’ı “Uluslararası Sivil Havacılık Günü” olarak ilan etmiştir.
ICAO, uluslararası hava taşımacılığının güvenli, düzenli, verimli çalışması ve gelişimi için üye devletlerle işbirliği içerisinde çalışmaktadır. Ülkemiz ulusal ve uluslararası mevzuata uygun olarak sivil havacılık faaliyetlerini devam ettirmektedir. Bu amaçla ICAO tarafından belirlenen kurallar, “Annex” adı verilen dokümanlar şeklinde yayınlanmaktadır.
Küresel düzeyde güvenlik, emniyet, çevre, hava ulaşımında ileri teknolojilerin kullanımı ve imkânları ölçüsünde liberalleşme konuları, ICAO’nun temel stratejik eylem planları içerinde yoğunlaştığı alanlardır. Öte yandan ICAO’nun başlıca görevlerinden birisi de üye ülkelere, uluslararası hava taşımacılığı konularında, ekonomi politikaları belirlemede ve hukuki düzenlemeler oluşturmada rehberlik etmektedir.
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde kamuoyunun sivil havacılığa olan duyarlılığının oluşmasında bize fırsat sunan 7 Aralık “Uluslararası Sivil Havacılık Gününde” Türk sivil havacılık camiasının bu gününü kutluyorum.