logo

SARKOPENİ NEDİR?

Tıp dilinde sarkopeni olarak adlandırılan yaşlılarda kas erimesi, ilerleyen yaşa bağlı olarak kas kütlesi ve fonksiyonlarında meydana gelen istem dışı kayıptır. Sarkopeni aslında yaşla birlikte kas kütlesi ve iskelet gücünün kaybıdır
Fiziksel olarak bağımsız bir hayat sürdürebilmek için sağlıklı bir kas dokusu ve kas fonksiyonlarına sahip olabilmemiz gerekir. Yaşlılarda sarkopeni (kas erimesi) çeşitli sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olarak fiziksel yetersizlik, düşük yaşam kalitesi, travma ve ölüm gibi istenmeyen sonuçlarla bitebilir.
Sarkopeni, Yunanca “sarx” (kas) ve “penia” (kayıp) kelimelerinden gelmektedir. İlk kez 1988’de Rosenberg tarafından ilerleyici kas kaybı olarak tanımlanmıştır. Yaşlanma sürecinin doğal bir parçası olarak kabul edilse de bazı yaşam tarzı değişiklikleri ve tıbbi yaklaşımlarla yönetilebilir bir durumdur. Sarkopeni sadece kas miktarının azalması veya erimesi değil, aynı zamanda kas kalitesinin ve fonksiyonunun da bozulması anlamına gelmektedir.
Sarkopeni sadece yaşam kalitesini etkilemekle kalmıyor, aynı zamanda kas kütlesinin azlığına bağlı olarak kan şekerinin de yükselmesine neden olmaktadır. Sarkopeni’nin nedenlerinden en önemlisi yaşlanmadır. Bunları hareketsizlik, beslenme, kronik hastalıklar takip etmektedir.
Sarkopeni’nin belirtileri ise, halsizlik, enerji düşüklüğü, sürekli uyku hali veya sabahları yorgun uyanma, çabuk yorulma veya güçsüzlük, ruh halinde olumsuz yönde değişimler, denge sorunları yaşamak, el sıkışma gücünde azalma, yürüme hızında yavaşlama, merdiven çıkma, eşya taşıma vb. zorlanma, düşme riskinde artış ve sürekli yorgunluk hissi duymaktır.
Sarkopeniyi Önlemek ve Yönetmek İçin Neler Yapılabilir?
Sarkopeni erkeklerde daha sık görülür. Yaşlılarda engellilik ve hastaneye yatış oranlarını artıran en önemli nedenlerin başında gelmektedir. Yaşlı bir kişi hastalanıp evinde ya da hastaneye kaldırılırsa, ondan daha fazla dinlenmesini istemeyin, uzanmasını ve yataktan kalkmamasını tavsiye etmeyin! Bu kişilerin yatağa bağlanmaları, başka hastalıklara da davetiye çıkarmaktadır.
İnsan bir hafta boyunca yatarak kas kütlesinin en az yüzde beşini kaybeder. Osteoporozda düşmemeye dikkat etmelisiniz, bu da kemiklerin kırılmasına neden olur.
Daha kaliteli bir yaşam için herkesin yaşlılığında hareket etmesi ve kaslarını boşa harcamaması çok önemlidir. Merdivenlerden inip çıkmak, koşmak ve bisiklete binmek harika egzersizlerdir ve bunlar kas kütlesini artırmaktadır.
İnsan yaşamında aktivite ve enerji yakımının yüzde yetmişi ayaklar tarafından yapılır, ayaklar vücut hareketinin merkezidir. Bunun için bacaklarınızı aktif ve güçlü tutmalıyız.
Bacaklarınızı sadece 2 hafta hareket ettirmezseniz, bacaklarınızın gerçek gücü 10 yıl boyunca azalacaktır, bu nedenle yürüyüş gibi düzenli egzersizler çok önemlidir.
Ayaklar insan vücudunun tüm ağırlığını taşıyan bir tür sütundur, bu nedenle her gün yürüyüş yapmalıyız. İlginçtir ki, her insanda kemiklerin yüzde ellisi, kasların ise yüzde ellisi bacaklardadır. Yaşlanma ayaklardan yukarıya doğru başlar, bu nedenle yetmiş, seksen yaşından sonra bile bacak egzersizi yapmak için asla geç değildir. Özellikle direnç egzersizleri (ağırlık kaldırma, direnç bantları ile çalışma) kas kütlesini ve gücünü artırmada çok etkilidir. Aerobik egzersizler (yürüyüş, yüzme, bisiklet) de genel sağlığı iyileştirir ve kas fonksiyonlarını destekler.
Yeterli protein alımı kas sağlığı için önemlidir. Yaşlı bireylerin günlük protein ihtiyacı genellikle daha yüksektir. Ayrıca, D vitamini ve kalsiyum gibi besinlerin yeterli alımı da önemlidir
Doktorunuzla düzenli olarak görüşmek ve gerekli testleri yaptırmak sarkopeni’yi erken teşhis etmek ve yönetmek için önemlidir. Gerekirse hormon tedavisi veya diğer tıbbi müdahaleler de düşünülebilir.
Sigara içmek ve aşırı alkol tüketmek kas sağlığını olumsuz etkiler.
Bu alışkanlıklardan uzak durmak önemlidir. Bacak kaslarınızın sağlıklı kalmasını sağlamak için günde en az 30 ila 40 dakika yürümelisiniz. Sarkopeni, fiziksel hareket kabiliyetini kısıtlaması, düşme ve kırık riskini artırması, yaşam kalitesini düşürmesi ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilmesi nedeniyle önemli bir sağlık sorunudur. Bu nedenle, kas sağlığını korumak için düzenli egzersiz yapmak, dengeli beslenmek ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek önemlidir.
Sarkopeni’ye dikkat etmelisiniz! Sarkopeni, yaşlanmanın doğal bir sonucu olsa da doğru yaklaşımlarla önlenebilir ve yönetilebilir bir durumdur. Düzenli egzersiz, dengeli beslenme ve tıbbi takip ile kas sağlığınızı koruyabilir ve yaşam kalitenizi artırabilirsiniz. Eğer sarkopeni belirtileri yaşıyorsanız, bir doktora başvurarak uygun tedavi ve önerileri almanız önemlidir.

Share
226 Defa Okundu
#

SENDE YORUM YAZ

1+10 = ?

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER KÖŞE YAZILARI

  • RAKAM VE SAYI

    13 Şubat 2025 Köşe Yazarları

    Günlük hayatta "rakam" ve "sayı" birbirine yakın birer kavram olduğu için bazen birlikte söylemek durumunda kalabiliriz. Ancak matematiksel olarak bu iki kavram arasında önemli bir fark vardır. Bu farkı anlamak, matematiksel düşünce yapısının temelini oluşturmaktadır. Rakam, kelimesi Arapça kökenlidir ve sayıları yazılı olarak ifade etmek için kullandığımız sembollere denilmektedir. Modern ondalık sayı sisteminde kullandığımız rakamlar şunlardır: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9'dur. Yani, toplamda 10 adet rakam vardır. Rakamlar, sayıları oluşturmak için k...
  • Dünya Kayserililer Günü İstanbul’da Kutlandı

    13 Şubat 2025 Köşe Yazarları

    İstanbul'da yaşayan Kadim şehir Kayserililer Senenin 38. gününe denk gelen 7 Şubat “Dünya Kayserililer Günü” 7. etkinliği düzenledi. Kayseri Kültür ve Tanıtım Platformu tarafından organize edilen 2019 yılında başlatılan bu yıl ise yedincisi düzenlenen etkinlikte 11 ilimizi etkileyen 6 Şubat depremlerin 2.yılında hayatını kaybeden canlar unutulmadı. Kur'an-ı Kerim okundu dualar edildi. Tomarzalılar Vakfı Hekimoğlu Kültür Merkezinde gerçekleştirilen programın sunumunu Platform başkanı Ahmet Keklik üstlendi. Etkinliğe ev sahipliği yapan Tomarzalı...
  • DOMATESİN TARİHÇESİ

    07 Şubat 2025 Köşe Yazarları

    Domates (Solanum lycopersicum), patlıcangiller familyasına ait, dünya genelinde yaygın olarak yetiştirilen ve tüketilen bir bitkidir. Botanik olarak meyve sınıfına girse de mutfakta sebze olarak kabul edilir. Domatesin ilk olarak ne zaman "bulunduğu" sorusu biraz karmaşık olarak karşımıza çıkmaktadır. Çünkü domatesin varlığı binlerce yıl öncesine dayanmakta ve bu süreçte evrim geçirerek bugünkü haline gelmiştir. Bu nedenle, belirli bir "bulunma" tarihi vermek zor. Domatesin kökeni Güney Amerika'daki And Dağları bölgesine, özellikle Peru ve Ek...
  • Saraydaki Kayserili

    07 Şubat 2025 Köşe Yazarları

    “O günlerde üstüne bir durgunluk çökmüştü. Düşüncelere dalmıştı. İşte o sırada hiç unutamam 16 Kasım 1922 günü, sabah kahvesini götürdüğüm zaman tuhaf tuhaf yüzüme bakarak: - Şaşkın şaşkın ne duruyorsun karşımda? Git bana bir kahve daha yap, dedi . - Onu ilk defa bu kadar sinirli ve bitkin görüyordum. Geceyi uykusuz geçirdiği belliydi. Sesi bile sönükleşmişti. İkinci kahveyi götürdüm. Her zamanki gibi, bir kenarda durdum. Yaklaşmamı işaret etti. - Vaziyetin vehamet kesbettiğini biliyorsun burada , artık hayatımız tehlikede…Binaenaleyh , ben ...