İKİ DEĞERİMİZ HAKKINDA YENİ BİLGİLER

Yrd. Doç. Dr. Kadir Özdamarlar

yazarozdamarlar@cagdasdeveli.com.tr

   Develi Kuvva-i Milliyecilerden bazılarının hayat hikayesi dikkat çekicidir. Bunlardan biri de Makineli Tüfek Takım Komutanı olarak görev yapan Velittin Çakıoğlu, biri de Tab.Bn. Osman  Nuri Develioğlu'dur.
Bunların hayat hikayelerini bin bir zorlukla temin ettiğimiz belgeler ve bilgiler ışığında yine bu sütunda  ortaya çıkarmıştık. Fakat zaman içerisinde bu yazdığımız yazı geniş ilgi uyandırmış mesela değerli araştırmacı Mehmet Çayırdağ ve bazı araştırmacılar tarafından çeşitli dergilerde 1.Dünya Savaşı  ve İstiklal Savaşı sırasındaki unutulmaz hizmetleri ortaya konmuştu.

Nitekim bu ilgi üzerine” Develi Müdafa-i Hukuk Cemiyeti Kuruluşu ve Hizmetleri“ konulu teklifimiz üzerine Develi Kaymakamlığı-ve Develi Belediye’sin desteği ile bir panel düzenlenmişti. Bu panel de büyük bir gayretimizle kitaplaşmış ve büyük bir ilgi görmüştü. Ayrıca Anadolu’da Rauf Orbay tarafından kurulan “Kuvva-i Milliye Teşkilâtı“ndan biri ilk defa ele alınmış ve tarihimize kazandırılmıştır.
Böylece meşhur söz: “Söz konusu vatansa gerisi teferruattır” sözü gerçekleşmiştir. Bu vatanseverlerden biri Velittin Çakıoğlu (1891(-1942)Öldüğü zaman üzerinde on sekiz yara görülmüştür. Resmi soyadı ise Atatürk tarafından verilen Özgür’dür.
Askerliğe 1912’de 7.Tümen, 41.Alay,2.Tabur’da iken Makinalı bölüğü’nde başçavuş olarak görev almıştı.Balkan Savaşı’nda Çorlu Redif Subayı iken Edirne Muhasarası’nda bulunmuştu. Edirne’nin düşmesi üzerine burada yaralanmış ve Bulgarlara esir düşmüştür.Burada bir müddet esir kalmıştı.
Edirne Muhasarası’nda esir düşen ikici subayımız ise hemşehrimiz Op.Dr.Binbaşı Osman Nuri Bey’ (1879- 1941)dir. Esareti Edirne’nin Bulgarlarca işgali sırasında olmuştur.Bulgar hastahanesi’nde esir olarak görev yaparken buradan kaçışını oğlu Dr.Ali Rıza Develioğlu babası hakkındaki notlarında şöyle belirtmektedir: “Doktor olduğu, Fransızca bildiği için Bulgar Hastahanesi’nde çalıştırılmıştır. Bu zaman içinde bir Bulgar hastasının sırtında bulunan büyükçe bir uruameliyat ederek almış hasta şifa ileçıkmıştır.
Bu zat kendisini ameliyat eden Osman Bey’le beraber kaçmıştır.Derelerde saklanmışlar,bir kolaylık bulupdaha Bulgar’a esir olmadan önce Edirne’de tanışıştığı,seviştiği bir Rum hanımla beraber olmuş,onun evinde kalmıştır.Bu evde Rum sevgili Dr.Osman’ı saklamıştır.Koşarak giden bir eri görene kadar burada kalmış, ere birliğini sorarak tekrar görevine dönmüştür.”
Geçnlerde kütüphanemde okunmayı bekleyen Ankara Ticaret Odası’nın “Cephelerden Kurtuluş Savaşın 1.Dünya Savaşı ve Cepheler’ adlı kitabı elime geçti. Bu kitabı karıştırırken Edirne Savaşı bölümünde iki kare resim dikkatimi çekti.1.Bugar Hastahanesi 2.Toplu Halde Esir Türkler…Aklıma hemen bu iki kahramanımız geldi.İnanır mısınız çok duygulandım!
Bu iki değerimiz için önemli iki belge.Mutlaka hayatlarını kitaplaştırırken kullanacağım bu resimleri….
Not. Civan Bey’in değerli torunu değerli öğretmen Ömer Çakıoğlu arkadaşımız geçtiğimiz haftalarda vefat etmiştir. Kederli ailesine baş sağlığı, sevenlerine de sonsuz sabırlar diliyorum. Mekanı Cennet olsun!