Hz. Peygamberin vefatından Sonra Hz. Ebu Bekir’in Halife Seçilmesine Dair Rivayetler

Prof. Dr. Kemal ATİK

Değerli Okurlar!
Bir önceki yazımda Rasulullah (s.a.v) vefatı edip henüz cenazesi defnedilmeden önce Medinelilerin Benu Saidelerin avlusunda Sakife denilen yerde halife seçimi için toplandıklarını, seçilecek halifenin Medinelilerden birinin olmasını istediklerini yazmıştım. İşte bu sırada toplantı mahalline gelen Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer yapılacak seçime iştirak ettiler. Seçilecek Halifenin Medinelilerden birinin olmasının sakıncaları üzerinde durdular.
Doğuracağı sonuçları ileri sürerek rıza göstermediler. Tam bu sırada Medinelilerden bir zat, seçilecek kişinin birinin Kureyş’ten diğerinin de Medineli Ensar’dan olmasını teklif etti. Bu teklif hüsnü kabul görmedi. Bunun üzerine şiddetli tartışma başladı. Hz. Ömer yapılan münakaşanın kavgaya dönüşmesinden korktu.
Münasip bir zamanı kolladı ve öne çıkıp Hz. Ebu Bekir’in elini tutarak ona sadakat ve bağlılık yemini ederek biat etti ve onu Peygamberin halefi ilan etti. Orada bulunanların birçoğu Hz. Ömer’in bu biatine muvafakat ederek Hz. Ebu Bekir’e biat ettiler. Hz. Ömer, “Hz. Ebu Bekir halife seçilmiştir” diyerek ilan etti. O sırada sonuca razı olmayan ve daha önce Medineliler tarafından benimsenen Sad b. Ubade’nin ortalığı fesada vermesine rıza göstermeyen Hz. Ömer onun katledilmesini istedi ama Hz. Ebu Bekir buna rıza göstermedi.
Hz. Ebu Bekir’in Sakife’de bulunanlar tarafından halife seçilmesi Medine’de duyulur duyulmaz ilk biat edenler muhacirler oldu. Bu biat öğle vaktine kadar devam etti. Sonra güneş batıncaya kadar Ensar biat etti. Geceleyin sabah vaktine kadar diğer ashap gelip biat ettiler. Bunlar arasında Üsame’nin komutasında sefere çıkan askerler de vardı. Ancak bu seçime rıza göstermeyenler de vardı. Bunlar, henüz Rasulullah (s.a.v) cenazesi kaldırılmadan alelacele böyle bir seçimin yapılmasının Rasulullaha saygısızlık olduğunu ileri sürüyorlardı. Bu sahabeler şunlardı: Hz. Ali, Hz. Abbas, Fudayl b. Abbas, Zübeyr b. Avvam, Halid b. Said, Mikdat b. Amır, Selmanı Farisi, Ebu Zer el Ğıfari, Ammar b. Yasir, Berra b. Azib, Übey bi Kab, Sad b. Ubade ve Talha hazaratıdır.
Hz. Ebu Bekir halife seçilişinin ikinci günü Mescitte minbere çıkarak konuşma yapmak istedi. Tam o sırada Hz. Ömer ayağa kalkarak orada bulunanlara hitap etti. Hz. Ebu Bekir’in ashabın en iyisi olduğunu, Ona yapılan biatin doğru ve isabetli bir karar olduğunu söyledi. Bunun üzerine orada bulunan tüm sahabe bir gün önce Benu Saide de yaptıkları biati tekrar ettiler. Sonra Hz. Ebu Bekir ayağa kalktı müminlere bir konuşma yaptı.
Konuşmasında halife seçilmiş olmakla aralarında en iyisi olmayı kabul etmediğini söyledi ve devam etti: “ Doğruluktan ayrılmazsam bana yardımcı olunuz. Fakat kötü idare ettiğim takdirde beni doğru yola getiriniz; hakikat imandır, yalan, hıyanettir. Aranızda zayıf olanlar Allah’ın yardımıyla haklarını alıncaya kadar benim yanımda güçlüdürler. İçinizde güçlü olanlar Allah’ın yardımıyla yaptıklarının hesabını verinceye kadar zayıftırlar. Kötülük yapanlar, haksızlık üzerine bina kuranlar erinde sonunda ilahi gazaba duçar olmuşlardır.
Allah’ın ve Resulünün emirlerini yerine getirdiğim müddetçe bana itaat ediniz. Fakat onların iradelerine karşı hareket ettiğim takdirde bana itaate mecbur değilsiniz. Haydi, namaza kalkınız. Allah’ın sonsuz rahmeti ve mağfireti üzerinize olsun”.
(Devam edecek)