EMEMİN ŞAYAĞI

Yrd. Doç. Dr. Kadir Özdamarlar

Anadolu kadınlarının tırıldan giydikleri çok geniş şalvar. Genelde bu şalvarlar tırıl denilen basit kumaştan dikilir. Erkeklerin bulunduğu ve bağ ile bostanlarda kullandıkları geniş şalvar.
Ne hikmetse emem yukarı Develi’den Zile’ye bir akrabaya gelin gitmiş. Karakter olarak son derece sade ve iyilik sever bir insandı. Bir dost evine gelmeye görsün !.Hemen tırıldan yapılmış şayağını giyer, üstte de yine tırıldan bir önlük. Tabbii başında da o meşhur fesi.Bu giysiler tamam olur ama eve ziyarete gelen misafir hanımlar ememe iş mi gördürürler?. Hemen kimi tandır yakar, kimi hamur yuğurur, ve paaç denilen nefis yuvarlak ekmek yapılır. İnsan bu yapılan ekmekleri yemeye doyamaz.
Eniştem derhal gaz ocağını yakar ve gelen misafirlere çay hazırlar. Eve gelen misafirler mutlaka eve gelirken elleri dolu gelirdi. Hanımlar neler getirmişse bunlar çıkarılır ve sofraya konmak için hemen hazırlanırdı. Zira emem varlıklı bir insan değildi. Enişteme Ankara’da çalışan oğlu bakardı.
Bu yiyecekler çıktıkça emem nasıl sıkılırdı! Aman Allah’ım…
Ekmek denince çörek aklıma geldi. Aşağı yukarı bir leğen hamur yuğrulur ve fırında bu hamurlar çörek yapılırdı. Fırından gelen çörekler bu leğende toplanır, küflenmesin diye üzerleri daha sonra temiz bir örtü ile örtülür, lazım oldukça misafirlere çıkarılırdı.
Develi kılık kıyafeti hakkında dört başı mamur ciddi bir çalışma yapılmamıştır Halbuki Develi giysileri dikkat çekici ve zengindir. Bir kaç çalışma dışında ciddi bir çalışma yapılmamıştır.
İnanıyorum ki kaybolan bu tür hanım giysilerinden biri de şayaktır. Dileğimiz odur ki birileri bu konuya eğilir de yıllardır giyilen fakat kaybolmaya yüz tutan elbiseler, kullanış biçimleri için ciddi bir belge ortaya çıkar. Zira yıllardır Ermenilerle beraber ortak kültürü paylaşarak yaşayan bin bir topluluğun zengin giyim-kuşam zevkleri de ortaya çıkar. Zira bir ara Zile kadın başlıkları üzerine çalışma yapan bir öğretim üyesi hanımefendinin çalışması yayınlanmıştı da ne kadar sevinmiştik.
&&&
Temmuz ayından sonra ciddi bir rahatsızlık geçirdim. Üniversite Hastahanesinde tahliller, filmler, vs. birbirini kovaladı. Halada bu rahatsızlıklar birbirini kovalıyor. Yazılarıma ara vermemin sebebi bu rahatsızlardır. Bir büyüğüm hastalandığında Allah’a şöyle dua ederdi: Allah’ım sağlığımızı elimizden alma! İnanır mısınız hastahanede yatarken aklıma hep bu özlü dua aklıma gelirdi.
Yüksek öğrenimim sırasında aklıma hep hastahanede çalıştığım sıralar aklıma gelirdi. Hastaları ziyaret sırasındaki yalnızlıkları, sancıları, hallerinin ne olacağı konusundaki durumları, yalnızlıkları vs…Hasılı hastahane dünyasının durumları…Allah kimseyi hastahaneye düşürmesin…Fakat yokluğunu da vermesin!