DÜNYA UYKU KESTİRME (ŞEKERLEME) GÜNÜ

Mustafa ÇEKEMOĞLU

Uyku kestirme, halk ifadesiyle “Şekerleme”, genellikle gün içinde alınan kısa bir uykudur. Düzenli şekerleme yapmak, aslında vücudunuz ve zihniniz için yapabileceğiniz en iyi şeylerden birisidir.

Gün ortasında tükendiğinizi hissettiğinizde kısacık bir mola vererek, uyandığınızda işlerinizi daha rahat yoluna koyabilirsiniz. Yapılan araştırmalar, bir kanepe üzerindeki birkaç dakikalık öğlen uykusunun harikalar yarattığını göstermektedir. Uyku bir lüks değildir. Yemek gibi, su gibi sağlığınız için gerekli olan bir ihtiyaçtır.

12 Mart tarihi, “Dünya Uyku Kestirme-Şekerleme Günü” olarak kutlanan özel bir gündür. Bu gün, insanların dinlenmek ve kısa süreli uyumak için zaman ayırmalarını teşvik etmektedir. Bu özel günde insanlar genellikle öğle arası veya mola sırasında kısa bir uyku molası verirler. Şekerleme yapmanın faydaları arasında daha iyi odaklanma, stresten arınma ve genel olarak daha iyi bir ruh hali bulunmaktadır.

Hepimiz geceleri yeterli uykuyu alamadıysak, ertesi günün kesinlikle iyi geçmeyeceğini biliyoruz. Bu durum iş yapış şeklimize de yansır. Verimliliğimiz düşer. Çünkü uyku öğrenme ve hafızamızda bilgi tutma kapasitemizi etkiler. Kısa şekerlemeler zihinsel işleyişi ve hafızayı güçlendirmenin yanı sıra uyanıklığı, dikkati ve tepki süresini de iyileştirebiliyor. Bilimsel araştırmalar şekerleme yapmanın birçok faydası olduğunu gösteriyor. Gün arasında kısa bir uyku olarak tabir edilen şekerleme aslında günün verimliliğini arttırmak açısından çok önemlidir. Gece uykusu ile belirli bir fiziksel, zihinsel enerji kazanırız ve vücudumuzu dinlendiririz. Fakat gün ortasında ve özellikle öğleden sonra bunu tekrar kısa bir şekilde yaptığımız zaman günün verimliliğini katlamış oluruz. Şekerleme yapmak için öğleden sonrayı tercih etmek çok önemlidir. Eğer sabah şekerleme yaparsanız tekrar uyumak istersiniz. Geç saatte şekerleme yapmak da gece uykunuzu etkileyecektir. Bu yüzden öğle sonrası şekerleme için en verimli saatleri içermektedir.

Şekerleme yapmak yanlış veya utanılacak bir şey değildir ve insanı tembel yapmaz. Aksine zihni ve bedeni dinlendirerek daha enerjik kılar. Harvard Üniversitesi tarafından yapılan bir çalışmada, düzenli şekerleme yapan insanların ileri yaşlarda daha az kalp sorunlarıyla karşılaştıklarını göstermektedir.
Her gün 30 dakikalık gündüz uykusu, normal bir süre olarak kabul edilmektedir.
Genelde yorulduğumuz zaman stresli oluyoruz. Oysa şekerleme yapmak stres ve kaygıyı yatıştırıyor. Gündüz uykusu, gerilimin en yüksek olduğu zamanda, en doğru yatıştırıcı rolü oynayabilir.
Gündüz yapılan şekerleme uykusu kötü beslenmeyi önler. Yorgun ve enerjiniz düşük olduğunda, canınız genellikle bir şeyler yemek ister. Ama bu başka sorunlara yol açabilir. Çoğu zaman da enerjiyi artıracak kötü abur cuburlara yöneliriz. Kötü beslenmenin yerine gündüz uykusunu tercih edebilirsiniz. Sadece 10-15 dakikalık şekerleme bile, enerji ihtiyacınızı karşılayacağı gibi kötü beslenme isteğinin de önüne geçecektir.
Uyumak ve spor, fiziksel performans açısından ters görünebilir. Ancak araştırmalar, gün içerisinde kısa uykuların, sporcuların enerjilerini yüksek tutmalarını ve böylece fiziksel performanslarını artırdıklarını ortaya koymaktadır.
Şekerleme yapmak için serin ve karanlık bir yer seçin. Ancak çok karanlık olmamalı, çünkü derin bir uykuya geçebilirsiniz. Vücut ısınızı korumak için battaniye kullanabilirsiniz. Başınızın biraz yüksekte olması, kanepenin kolu veya yüksek yastık gibi eşyalar derin uykuya geçmenizi önleyecektir.
Araştırmalar, günde bir saatten fazla şekerleme yapan yaşlı yetişkinlerde, bazen metabolik sendrom (Hastalık tablosu) olarak da bilinen yüksek kan basıncı, yüksek kan şekeri, bel çevresinde aşırı vücut yağı ve anormal kolesterol veya trigliserit seviyeleri görülme sıklığının daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor.
Gün içerisinde, 5 ile 45 dakika arasında uyuyarak günün kalanını daha iyi geçirebilirsiniz.
Ancak kestirme-şekerleme yapmadan önce iş veya günlük görevlerinizi aksatmamaya dikkat etmek önemlidir.