DÜNYA KREP GÜNÜ

Mustafa ÇEKEMOĞLU

Krep (Crépe), Fransız mutfağından tüm dünyaya yayılmış bir yiyecektir. Dünyanın farklı ülkelerinde çeşitli isimlerle anılan krep, kendi mutfağımızda yöreye göre akıtma, cızlama ya da cızlak olarak da adlandırılmaktadır. Kahvaltılarda tercih edilen lezzetli bir hamur işi olarak bilinmektedir. Tatlı ve tuzlu olarak tüketilebilen krep, pratik olması nedeniyle genellikle tercih sebebi olmaktadır.
İster krep, isterse akıtma veya cızlama olarak adlandırılsın kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi olan bu hamur işini, tüketmek isteyen kişiler tarafından içerisine kimi zaman enfes reçeller kimi zaman da peynir ekleyip yediğimiz bir yiyecek olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sevilen hamur işi özellikle çocukların gözdesidir.
Fransa’nın kuzeyindeki Breton Bölgesinden dünyaya yayılan tarif, tatlı ve tuzlu olarak birçok farklı şekilde tüketilebilmektedir. Un, yağ, yumurta, su, bir tutam tuz ve sütün çırpılmasıyla elde edilen akışkan hamurdan dolayı dilimize akıtma olarak geçen bu tarif, birçok kültürde benzer anlamlara gelen kelimelerle anılmaktadır.
Kullanılan malzemeler tamamen aynı olsa da, bazı ülkelerde yumurta ya da yağ oranları değişiklik gösterebilmektedir. Örneğin Avrupa kültüründe hem karışımın içine konan yağ oranı, hem de tavaya konan tereyağı oranı diğer ülkelere göre farklılık arz etmektedir.
Krep mi akıtma mı? İkisi de aynı mı? Farkları var mı? Temelde aynı gibi görünseler de aslen farkları vardır. Mesela, hamur farklı kalınlıkta dökülür ve pişirilir. Eskiden ikisi de aynı şey sanılırdı. Buna da krep demeyip akıtma olarak ifade edilirdi. Karadeniz’de kaygana, lalanga, göçmen kültüründe cızdırma veya cızlama, Tokat, Amasya ve Çorum bölgelerinde ise cızlak şeklinde söylenmektedir. Aslında krep ve akıtma az da olsa farklıdır. Farkı ise hamuru aynı malzeme ile yapılmasına rağmen akıtmanın hamurunda karbonat, maya veya kabartma tozu gibi kabartıcıların bulunmasıdır.
4 Şubat tarihi “Dünya Krep Günü” olarak kutlanmaktadır. Krepin içine konulan Yumurta “Yaratılış”, Un “Hayatın bileşenleri”, tuz “Sağlık”, süt “Arılık, saflık” anlamına geldiği ifade edilmektedir.
İçine konulan malzemelerde de farklılık gösteren krep, Fransız kültüründe genellikle kahvaltıda ya da “Krep Gününde” hem tatlı hem de tuzlu olarak servis edilerek yenen bir yiyecektir. Yumurta, jambon ve çeşitli sebzelerle hazırlanıp kenarları içe doğru katlanan krepler, kare şekline servis edilmektedir. Bahsi geçen krepler Türkiye’de sade olarak yendiği gibi çeşitli reçeller, marmelat ya da peynirlerle de tüketilmektedir. Son zamanlarda ise çikolata sos ya da fındık, fıstık ezmesi gibi sürülebilir malzemeler ile birlikte yenilmektedir.
Krep hamurunu hazırladıktan sonra pişirmek için hafif tereyağı ile yağlanmış bir tava kullanılmaktadır. Hepimizin bildiği gibi mutfakta yanmaz yapışmaz ürünler öncelikli tercihimiz olmalıdır. Özellikle krep hazırlarken kullandığımız tava daha çok önem kazanmaktadır.
Burada yapışmaz tabanlı krep tavalarını ben tavsiye ediyorum. İç malzemesi gönlünüze göre, krep tuzlu olsun diyorsanız rendelenmiş peynir, dana jambon, pastırma, mantar gibi malzemelerle ya da tatlı olsun diyorsanız meyve ezmeleri, bal, çikolatalı kremalar gibi lezzetlerle taçlandırabilirsiniz.
Krepleri sabah kahvaltısının haricinde 5 çaylarında da yapabilirsiniz. Sebzelerin nefis aromalarını, yumuşacık ve incecik kreplerle bir araya getirip enfes bir öğün ortaya çıkarabilirsiniz. İç konusunu dediğim gibi zevkinize göre tatlı veya tuzlu hazırlayabilirsiniz.
Önemli olan sizlerin damak zevkine uygun olmasıdır. İşte “4 Şubat Krep Gününde” bu zevki tatmak gerekmektedir. Şimdiden afiyet olsun.