DÜNYA HİJYEN GÜNÜ

Mustafa ÇEKEMOĞLU

Sağlığa zarar verecek ortamlardan korunmak için yapılacak uygulamalar ve alınan temizlik önlemlerinin tümü hijyen olarak tanımlanmaktadır.
Günümüzde temizlik önlemleri anlamında kullanılan hijyen, aslında Yunan Tanrıçası Hygeia adlı tanrıçadan gelmektedir. Hygeia, Yunan ve Roma mitolojisinde geçmekte olup, tıp tanrısı Asklepios’un kızıdır. Sağlık ve temizlik tanrıçasıdır. İnsanlar, Bergama’daki Asclepius Tapınağı gibi tapınaklarda babası Asclepius’tan ve Hygeia’dan sağlık dilemişlerdir.
Dünyanın ilk Hijyen Günü, Avrupa Hijyen Konseyi ve Türk Pediatri Kurumu’nun katkılarıyla 2011 yılında İstanbul’da düzenlenen bir dizi etkinlikle kutlanmıştır. Hijyen konusunda Türkiye’de bir ilki gerçekleştirerek, yeni bir adım atılmıştır.
Dünyada ilk kez Türkiye’de kutlanan “16 Ocak Hijyen Günü”, tüm kamuoyunu kucaklayan bir sosyal sorumluluk projesi olarak başlatılmıştır.16 Ocak “Dünya Hijyen Gününün” amacı, hijyen kavramını en geniş kapsamıyla gündeme taşıyarak toplum sağlığındaki yeri ve önemi konusunda farkındalık yaratmaktır.
Temizlik ve hijyen kavramları, kişisel ve toplumsal gelişimin en önemli basamaklarından biri olarak kabul edilmektedir. Yapılan bilimsel araştırmalar, hijyen alışkanlıkları ile pek çok enfeksiyon hastalığının önlenebileceğinin altı çizilmektedir.
Son günlerde başta korona virüs olmak üzere birçok bılaşıcı virüslerden korunmanın en etkili yolu da kişisel temizliğimize özen göstermektir. Birçok uzman bu virüsleri kendimizden uzak tutmanın en etkili yolunun el yıkamak olduğunu belirmektedir. Bu uzmanlara göre etkili bir şekilde suya sabuna dokunarak el yıkamak, dışarıda olunan vakitlerde anti bakteriyel jel kullanmak, yanımızda sürekli ıslak ve kuru mendil taşımak büyük önem taşımaktadır.
Her insan kendi temizliğinden sorumludur. Çocuk yaşlarda anne, baba veya öğretmenler tarafından çoğu zaman bizzat yapılarak öğretilen temizlik uygulamalarının, çocukluktan sora bireyin kendisi tarafından yapılması gerekmektedir.
Temizlik alışkanlığının erken yaşlarda çocuğa kazandırılması gerekmektedir. Özellikle son yılda yaşadığımız korona virüs ve diğer enfeksiyonların yaşandığı kış aylarında hijyen iki kat önem kazanmaktadır. Başta el hijyeni olmak üzere çocuklarımıza alışkanlık kazandırdığımızda bulaşıcı hastalıkların da önüne geçmiş oluyoruz.
Sağlıklı yaşamanın temeli kişisel temizlikle başlar. Özellikle kış aylarında daha sıklıkla karşılaştığımız üst solunum yolu enfeksiyonu, grip ve korona virüs gibi hastalıklar genellikle toplu taşıma araçlarından, kalabalık ortamlardan, soğuk hava şartlarından etkinliğini artırmaktadır. Bulaşıcı hastalık ya da enfeksiyon hastalıkları, virüslerin, mikropların veya parazitlerin vücuda girmesiyle ortaya çıkan hastalıklardır. Bu hastalıklara yakalanan kişilerin iyileşme çabalarının yanı sıra hastalığın yayılmasını önlemek için de dikkatli hareket etmesi çok önemlidir.
Başta kişinin kendi sağlığı olmak üzere başkalarının da sağlığını korumanın en önemli aracı temizliktir. Sadece beden temizliği değil kulanılan herşeyi ve her ortamı temiz tutmak da temiz olmanın gereğidir. Sabun kullandığınız ve ellerinizi doğru bir şekilde yıkadığınız sürece sıcak su veya soğuk su, mikropları ve virüsleri öldürmede eşit derecede etkilidir.
Ne yazık ki son günlerde gündemimizi korona virüs oluşturuyor. Bu konuda bize düşen kendimizi ve çevremizi korumaktır. Mümkün olduğunca evde kalıp, gerekli hijyen kurallarına uymamız gerekmektedir. Herkesin kendi üzerine düşeni yerine getirmesi toplamda virüs ile mücadelede çok yol kat etmeye neden olacaktır. Korona virüs elimize bulaşmışsa elimizin göze, buruna ve ağıza temas etmesiyle enfeksiyon oluşabilir. Bu nedenle ellerin temizliği son derece önemlidir. Virüsün etkilenmesi için eller en az 20 saniye boyunca köpürtülerek, tüm yüzeylere temas edecek şekilde sabunlanmalı daha sonra durulanarak kurutulmalıdır.
Temizliğin sadece görünür kirlenme olduğunda yapılması yeterli olmamaktadır. Su, sabun ve deterjan olmadan temizlikten bahsetmek mümkün değildir. Gelişmiş toplumlarda kişisel temizlik ve ev hijyeni için en fazla kullanılan malzemelerin başında su, sabun ve deterjan gelmektedir.