DÜNYA HAMAK GÜNÜ

Mustafa ÇEKEMOĞLU

Dünyada kutlanan ilginç günlerden bir tanesi de “Hamak Günüdür”. Hamak, iki ağaç ya da ahşap direk arasına iki ucundan asılarak kurulan, içinde uzanıp sallanarak keyif amaçlı yatılan, ağdan ya da bezden yapılmış bir tür salıncak yataktır. Ayrıca gemilerde personelin yatması için kullanılan, kalın brandadan yapılan asma yataktır.
Şöyle düşünelim. Temmuz ayı ortası, güneş yakıyor, gölgede ve serin bir yerde hamakta dinlenmeyi düşünelim. Hamak Günü tam olarak bunların keyfini çıkarmayı amaçlamaktadır. Hamağınız kumaş, halat ya da örgüden yapılmış bir hamak olabilir. İşte sallanan böyle bir hamakta uyumak ya da dinlenmek insana büyük huzur vereceği kanısındayım.
Hamağı ilk defa Orta Amerika uygarlığı olan Mayalar, ormanda ıslak zeminde uyumamak ve yerdeki zararlı böceklerden korunmak için kullanmıştır. Hamak ismi, tropik bir ağaç olan Hamack ağacının kabuğundan elde edilen liflerinden yapıldığı için bu ismi almıştır. Bununla beraber, hamak terimi Taino balık ağı kelimesinden de gelmektedir. Bunlar Karayipler boyunca, Bahamalar’ın yerli halkını yerden ve zararlılardan ve kemirgenlerden uzak tutmak için kullanılmaktadır.
Hamak, Kristof Kolomb tarafından Avrupa’ya getirilmiştir. Kalın ve sert kumaştan yapılan hamaklar, 1957 yılında İngiliz Deniz Ordusu tarafından yer darlığı olan gemilerde kullanılmaya başlanmıştır. 16. Yüzyıl boyunca Avrupa ve koloniler arasında insanlar taşınmaya başladıkça, pamuk ve kanvas türü kumaşlardan modern hamak tasarımı geliştirilmiştir.
Yani Hamağın tarihçesi oldukça eski zamanlara gitmektedir. Hamak, 1000 yıl öncesinden bugüne kadar uyumak, dinlenmek, rahatlama için hep aynı amaçla kullanılmıştır. Gemilerde kolaylıkla uyumayı sağlamasının yanında hamağı kullanmalarının en büyük sebeplerinden bir diğeri de hamağın rahatlıkla temizlenmesi ve hastalıklardan arınabilir olmasıdır. Güney Amerika ve Asya’da hala hamakların kullanıldığı yolcu gemileri de bulunmaktadır.
Günümüzde hamak, özellikle Latin Amerika ülkelerinde evlerin çoğunda bulunmaktadır. Bazı evlerde yatak, hatta oturma mobilyası yerine kullanılmaktadır. Hamak, sadece bahçelerde değil, evlerde ve balkonlarda dekorasyonun bir öğesi olarak kullanılmaktadır. Türkiye’nin geleneksel Askı Beşiği ve urgan, kilim salıncağı da hamak çeşidi olarak anılmaktadır. Yetişkinlerin kullanabileceği hamaklar haricinde, bebek hamağı, çocuk hamağı da üretilmektedir.
Her sene 22 Temmuz tarihi,” Hamak Günü” olarak kutlanmaktadır. Hamak günü, bahçede, plajda, doğada ve kamp yaparken dinlenme ve rahatlamanın evrensel sembolünü olarak kutlanan bir gündür.
Hamak, günümüzde tüm dünyada özellikle sıcak iklimlere sahip ülkelerde çok yaygınlaşmıştır. Aynı zamanda ülkemizde de son yıllarda oldukça popüler olmuştur. Bununla beraber, yazlıklarda, kamplarda, evlerimizin uygun balkon ve bahçelerinde, verandalarda ve birçok yerde de kullanımı sıklaşmıştır. Ülkemizde bilhassa Ege ve Akdeniz bölgelerinde de sıklıkla kullanılmaktadır.
Hamakta en iyi uyku pozisyonu sanılanın aksine boylu boyunca, hamağın dikine uzanarak yatmak değildir. Bu koza pozisyonu sizin sıkışmanıza ve rahatsız olmanıza sebep olacaktır. Mümkün olduğu kadar açılı yatmak size çok daha geniş bir kullanım alanı verecektir. Bu aynı zamanda sallanırken de daha çok zevk almanızı sağlayacaktır.
Hamak, uzun ve kültürel açıdan önemli bir tarihe sahiptir. Modern hamaklar size rahatlamak ve sıkıntılarınızı geride bırakmak için bir yol sunmaktadır. Hiçbir şey bir hamakta uzanmak ve rahatlamak kadar rahatlatıcı bir şey değildir. Kuş sesleri eşliğinde, yeşilliklerin arasına uzanıp huzuru koklamak gibisi var mı? Yine hala dünyanın birçok yerinde anneler çocuklarını uyutmak için hamak beşiklerde sallıyorlar. Rüzgârın etkisi ile hafif sallanarak çekilen bir uykunun yerini hiçbir şey tutmaz. Kısacası hamak günümüzde de keyifle kullandığımız malzemelerin başında geliyor.
Dünya hamak gününde sizde bir hamakta uzanıp keyfinize bakın.