DÜNYA GÜNÜ

Mustafa ÇEKEMOĞLU

22 Nisan “Dünya Günü”, iklim değişikliği ve çevre kirliliği gibi konulara dikkat çekmek amacıyla çeşitli etkinliklerin düzenlendiği uluslararası çapta kutlanan bir gündür.
Dünya Günü, küresel olarak kutlanılmadan önce pek çok aktivist iklim sorunlarına zaten dikkat çekiyordu. Ancak en büyük tetikleyici olay 28 Ocak 1968’de gerçekleşmiştir. Tam bu tarihte ABD’nin Kaliforniya eyaletinin Santa Barbara kıyısında yaklaşık 12 milyon litre petrol denize dökülmüş. Bu çevre felaketinin sonucunda 10 bini aşkın kuş, fok balığı, yunus ölmüş ve atıklar yaklaşık 300 bin kilometre karelik bir alana yayılmıştır.
22 Nisan Dünya Günü, ilk olarak San Francisco’da 1969 yılında düzenlenen Ulusal UNESCO Dünya Konferansında Amerikalı aktivist John McConnel, üstünde yaşadığımız yerkürenin karşı karşıya kaldığı çevresel tehditlere dikkat çekmek, dünyanın yaşamı ve güzelliğini kutlamak amacıyla bir özel gün düzenlenmesi fikri ile ortaya çıkmıştır. John McConnell, Dünya Günü kutlamaları için tarih olarak ekinoks (gece ve gündüzün eşit olduğu) zamanı yani 21 Mart’ı önermiştir.
Amerikalı aktivist 21 Mart tarihini önermiş olsa da ilk kutlama çevre sorunları nedeniyle oluşan ve tepki gösteren kamuoyunun hareketi sonucu, 22 Nisan 1970 günü ilk “Dünya Günü” kutlamaları olarak tarihe geçmiştir. Bu kutlamalara yaklaşık 20 milyon kişi katılmış, birçok konferans ve sempozyum düzenlenerek, çevre sorunlarına dikkat çekilerek ABD’nin ilk ‘Temiz Hava Yasası’ ve ‘Temiz Su Yasaları’ hazırlanmıştır.
Dünya Günü’nün uluslararası olarak kutlanması 1990’ı bulmuştur. İklim değişikliğine karşı küresel çapta verilen mücadelede tarihi bir dönüm noktası olarak görülen Paris İklim Anlaşması da Dünya Günü’nün kutlandığı 22 Nisan 2016’da imzalanmıştır.
Dünya Günü, her yıl milyonlarca insan tarafından küresel, ulusal ve yerel politika değişikliği oluşturmak için bir eylem günü olarak kutlanan dünyadaki en büyük sivil etkinlik ve kutlama olarak kabul edilmektedir. Her yıl, 22 Nisan’da “Dünya Günü” farklı bir temayla kutlanmaktadır. 1970 yılında kutlanan ilk Dünya Gününün 52.yıldönümü olan 22 Nisan 2022 Cuma günü, Türkiye ve tüm dünyada milyonlarca insan tarafından kutlanacaktır.
İklim krizi daha da ciddileştikçe, her Dünya Günü giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Onlarca yıllık kontrolsüz kirlilikten sonra dünyamızın durumu hakkında halkın bilincini artırmak hedeflenmektedir. Bu özel günün amacı dünya ve gezegendeki iklim değişikliğine, ormansızlaşmaya ve kirlenmeye neden olan insan faaliyetiyle doğrudan bağlantılı olan, dünyadaki türlerin hızla tükenmesine dikkat çekmeyi ve farkındalık oluşturmayı sağlamaktır.
Günümüzde iklim değişikliğinin tahribatları her geçen gün daha belirgin hale geldikçe, temiz bir çevre için mücadele devam etmektedir. İklim krizinin farkındalığı arttıkça, tüm dünyada etkin bir seviyeye ulaşan sivil toplum seferberliği de artmaktadır. Şu anda dünya çapında 193’ten fazla ülkede “22 Nisan Dünya Günü”, uluslararası olarak koordine edilmekte ve kutlanmaktadır.
Sınırlı alanda, sınırlı kaynaklarla birlikte yaşadığımız bir yuvamız, bir dünyamız var. Ve ona ihtiyacımız var. Dünyamızın belirli kaynaklarını sınırsızca tükettik. Bunun içindir ki en çok da sıkı sıkıya sarılmanın, el ele vermenin, birbirine yaslanmanın cömertliğine ihtiyaç duyuyoruz. İklim değişikliğinin önlenmesi için hükümetlerden, özel sektöre, sivil toplum kuruluşlarından bireylere kadar herkese iş düşüyor. Ev dediğimiz gezegen, yaşamı beslemeye ve harikalar yaratmaya devam ediyor. Çevremiz bizi ayakta tutmak için çok çalışıyor. Bu da bizi iyiliğe karşılık vermeye çağırıyor.
Dünyada yaşayan insanlar olarak, dünyayı ve habitatlarını koruyan önlemler alabiliriz. Güzel bir dünya, mutlu insanlar için çevremizi korumada tüm insanlar ile birlikte bir dayanışma örneği sergileyip el birliği yapalım. Doğaya, çevreye dolayısı ile dünyamıza zarar verecek olan tüm uygulamalara karşı çıkalım. Bu dünya hepimizin ve başka bir dünya da yok.
Her günün Dünya Günü olması dileğiyle “22 Nisan Dünya Günü” kutlu olsun.