Bursiyerimizle İlk Buluşmamız Liderlik Konferansı Prof.Dr. Recep Bozdoğan-2

Orhan CEBECİ

LİDERLİK NE DEĞİLDİR :
Çoğu kişi liderliği bir mevkie veya makama ulaşmak zanneder.
Parlak bir mevki- makam elde ettiklerinde kendilerinin “lider” olduklarını zannederler.
Yükselmeyi istedim, onu tevazuda buldum.
(Hz. Ali)
LİDERLİK NEDİR ?
Ahlaka uygun bir vizyon etrafında ekip çalışmasına dayalı bir sistem kurmak ve geliştirmek.
“Ahlaken yanlış olan bir şey, ne siyaseten nede idareten doğrudur.” (Soong Me-iling)
LİDERLİK DOĞUŞTAN MI SONRADAN MI?
Liderlik doğuştan mı gelir? Liderlik sonradan mı kazanılır?
DOĞUŞTAN GELEN NİTELİKLER:
Boy, cinsiyet, dış görünüş, beden dili, zekâ, akıl, iletişim yeteneği, yardımseverlik, hitabet yeteneği, güzel ahlak, çalışkanlık, disiplin, kararlılık, enerji.
İnsanlar: meziyet, yetenek, bilgi ve tecrübe yönünden kendilerinden daha iyi olan kişileri takip etmek ister.
SONRADAN LİDERLİKTE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER:
Aile ortamı, eğitim, arkadaş çevresi, Sosyal hayatta yaşadığı olaylar, iş dünyasından edindiği tecrübe, fırsatlar, imkânlar, ahlaki gelişim, duygusal gelişim,
Liderlik günbegün gelişen bir süreçtir. (C. Maxwell)
LİDER Mİ YÖNETİCİ Mİ?
Yönetici: Kurulu sistem içinde çalışır. Lider: Sistem kurar. Yönetici: İyi bir taklitçidir. Lider: İyi bir stratejisttir. Yönetici: Misyon odaklıdır. Lider: Vizyon odaklıdır. Yönetici: Kısa ve orta vadeli düşünür. Lider: Orta ve uzun vadeli düşünür. Yönetici: Sınır koyar. Lider: Ufuk açar. Yönetici: Mevcut durumu muhafaza eğilimindedir. Lider: Mevcut durumu sorgulama eğilimindedir. Yönetici: Değişime temkinli yaklaşır. Lider: Değişimi okur ve yönetir. Yönetici: Risk almakta isteksizdir. Lider: Hesaplı risk alır. Yönetici: Gücünü ve otoritesini daha çok yetkilerinden alır. Lider: Gücünü ve otoritesini daha çok yeteneklerinden alır. Yönetici: Yetki devretmekte tereddüt eder. Lider: Yetki eğilimindedir. Yönetici: Kural odaklıdır. Lider: İlke odaklıdır. Yönetici: Katı ve temkinlidir. Yönetici: Kontrol odaklıdır. Lider: Güven odaklıdır. Yönetici: Konuşmayı sever. Lider: Dinlemeyi sever. Yönetici: Uyarır. Lider: Motive eder. Yönetici: Örnek olmak ister. Lider: İlham vermek ister. Yönetici: İşi doğru yaptırır. Lider: Doğru işi yaptırır.
BAŞLICA LİDER TİPLERİ:
Vizyoner lider, Demokrat lider, Otokratik lider, Karizmatik lider, Dönüştürücü lider, Etkileşimci lider, Hizmetkâr lider.
“Liderin gerçek kalitesi, yakın çevresindeki kişilerin kalitesinden anlaşılır.” (Niccolo Machiavelli)
KİŞİLİK TİPLERİ VE LİDERLİK EĞİLİMLERİ:
Dışa dönük, içe kapanık, sorumlu, olgun, uyumlu.
“Liderlik, hayalleri hayatlara dönüştürebilme becerisidir. (Anonim)
LİDERLİĞİN UNSURLARI:
Güzel ahlak, bilgi donanım, misyon, vizyon, sistem, ekip, motivasyon.
“Liderler kalplere hitap eder.”
İLKE VE DEĞERLER:
Katılımcılık, şeffaflık, dürüstlük, çalışkanlık, tarafsızlık, güvenirlilik, hesap verebilirlik, yardımseverlik, yenilikçilik.
EKİPTE NELER YOKTUR:
*Liderlik zafiyeti. Görev tanımlarına hapsolmuş tavır ve davranışlar. Çalışanlar arasında şüphe ve mesafe. Gerçekçi olmayan hedefler.
Sorumluluğu başkalarına yüklemek, kendini kurtarmaya çalışmak.
*Motivasyonsuzluk, çokbilmişlik, ukalalık, sürtüşme ve gerilime dayalı rekabet, dedikodu, komplo teorileri ve ayak oyunları, tembellik.
EKİPTE NELER VARDIR?
*Rekabet ve sürtüşme yerine işbirliği vardır.
*Herkesin görevi açıkça tanımanmış olmakla birlikte görevlerde esneklik vardır.
*Açıklık, dürüstlük ve güven duygusu hâkimdir.
*Moral ve motivasyonu yüksek tutulur.
*Herkes, üstüne düşen görevi yerine getirir.
*Herkes, ulaşılan başarının nimetlerinden, üstüne düşen sorumluluk oranında faydalanır.
* Başarısızlık halinde başta lider olmak üzere hep birlikte dersler çıkarılır, sorumluluk paylaşılır.
“ Gerçek lider, başarısızlık halinde kendi hissesine düşenden daha fazlasını, başarılı olunması halinde kendi hissesine düşenden daha azını ister.”
( Arnold Glasow)
MOTİVASYON:
Birim İçin: Mevcut personelin biriminin amaçlarına ulaşma konusundaki heyacanını ve misyon duygusunu diri tutmak.
Kendimiz İçin: Birimin amaçlarına uluşma konusundaki heyecanımızı ve inancımızı kaybetmek, iş ortamına” negatif enerji” ve “ümitsizlik” yaymamak.
*İnsanların kişiliğine saygı göstermek.
*İnsanların yaptığı işe saygı göstermek.
*İnsanları dinlemesini bilmek.
* Güzel konuşmak.
*Ekip arkadaşlarına “teşekkür” etmesini bilmek.
*Ekip arkadaşlarına verdiği sözü tutmak.
*Ekip arkadaşlarının sorunları ve ihtiyaçları ile can-u gönülden ilgilenmek.
* Ekip arkadaşları arasında “adaletle” hükmetmek.
*Lider, ilk duyduğuna göre karar vermez.
*Her problemin, mutlaka bir arka planı (ona sebep olduğunu daima hatırında tutar, acele etmez zamanında karar alır.
* Sorunlar ne kadar olursa olsun asla ümitsizliğe düşmez. Kendi iç dünyasında yılgınlık olsa bile asla dışarı vurmaz.
*Yanıldığında hatasını kabul eder ve gocunmadan gerekli düzeltmeyi yapar.
* Kalp kırmaktan kaçınır, kalp kırdığında en azından üzüntüsünü ifade eder, gerektiğinde özür diler.
Aynı dili konuşanlar değil, aynı duyguları paylaşanlar anlaşabilir. ( Mevlana)
*Kurduğu sistem, veya başında bulunduğu birimi kendisinden sonrakilere çalışır vaziyette teslim etme sorumluluğuna sahiptir.
*Lider, birimde en fazla fedakârlık yapan kişidir. Kendisine ayrıcalıklı muameleye asla müsaade etmez.
*Başkalarının iltifatlarına, dalkavukluklarına itibar etmez.
*Makamın sağladığı imkânları tevazu içinde kullanır, asla şımarmaz, gösteriş yapmaz, daha gösterişlisini emretmez. * Vefasızlık göstermez.
SON SÖZ:
Mal cimride, Silah korkakta, İdare zayıfta olursa
Orada işler bozulur. Hz. Ebubekir (r.a)