İYİ SEYİRLER

Geçtiğimiz günlerde Mustafa Aksu Kültür Merkezi’nde “Kurtlar Vadisi Filistin” filmiyle Develi’de sinema kültürü tekrar başladı. İlki protokola yapılan gösterim, oldukca ilgi görmüş, beğenilmiş.Eski sinema binasının belediye tarafından onarılarak, Mustafa Aksu Kültür Merkezi olarak geçtiğimiz günlerde hizmete girmişti.Daha önce de değindiğim gibi gerek Mustafa Aksu Kültür Merkezi gerekse Erciyes Üniversitesi Seyrani Kampüsündeki inşaatı süren Hidayet Tutum Kültür Merkezi, Develi’nin kültür etkinliklerinin yapılacağı önemli yerler olacaktır.Gelişme, eğitimle birlikte kültürden geçtiği bilinen bir gerçektir. Eğitim, bakımından Develi’nin çok iyi bir konumda olduğunu düşünebiliriz.Eğitim serüveninde Seyrani Üniversitesinin de kurulduğu zaman bu sürecin tamamlandığını söyliyebiliriz.
Eğitimde gelinen bu durum ne yazık ki kültür kurumları için söylenemezdi.Her yıl yapılan Seyrani Anma Toplantıları ve diğer etkinlikler ancak kapalı spor salonunda gerçekleştirilmeye çalışılıyordu. Buda Develi’ye hiç mi hiç yakışmıyordu.
İşte bu eksikliği gören Develi Belediyesi, Mustafa Aksu Kültür Merkezi’ni onartıp tamamlıyarak, çeşitli etkinliklerin yapılabileceği bir merkeze kavuşturuyordu.
Merkezde sinema makinesi satın alınıyor, ses düzeni son teknoloji kullanılarak gerçekleştiriliyordu.360 kişilik koltuk kapasitesi ile sinema, Kayseri’nin en büyük sineması konumuna getiriliyordu. Elbette bizim bir Develili olarak, Belediye başkanı Sayın   Recep Özkan ve emeği geçenlere teşekkür etmek bir vefa borcumuzdur diye düşünüyorum.
Kültür Merkezi dolayısiyle sinema da Develi Belediyesi tarafından işletilmektedir.
Şöyle bir geriye baktığımda Develi’de bilinen ilk sinemadan bugüne 57 , kapanan son sinemadan da neredeyse 35 yıl sonra tekrar beyaz perdede yaşam başlıyor.
Bilindiği gibi Develi’de ilk sinema 1954-1955 yıllarında açılmıştı. Bu bilinen bir sinema binası değildi elbette. Günümüzde Belediye İş merkezinin bulunduğu alanda, Körün Kahvesi denilen yerde sinema oynatılıyordu. Yer gündüzleri kahvehane, geceleri de sinema olarak hizmet veriyordu. Sinemayı Kadir Ertem işletiyordu. Develililer sinemayla ilk kez burada tanışmmışlardı. Burada , turneye çıkan tiyatro toplulukları oyunlar oynamışlar, ses ve saz sanatçıları konserler vermişlerdi. Ben Muammer Karaca’nın “Cibali Karakolu” adlı oyununu yanılmıyorsam burada izlemiştim. O günler belleğimdeki tazeliğini korumaktadır.
1960 -1961 yılında, Kaymakam Mehmet Özseçen aynı zamanda belediye başkanlığı görevini de yürütüyordu. Belediyeye ait olan elektrik santralı artık işlevini görmüyordu. Yıllarca dizel motoruyla sınırlı da olsa elektrik üretirken, elektrik sistemi ulasal elektrik ağına bağlanınca boş kalmıştı. Kaymakam burasını onarttırarak sinema salonuna dönüştürdü. Güzel, konforlu aynı zamanda sinema yapısına göre düzenlenen bir ilk sinemaydı. Burasını asıl mesleği kasaplık olan Naci Kulak işletiyordu.Seyrani adı verilen sinemada Çarşamba, Cumartesi ve Pazar günleri matineler olurdu. Sinemaya , günün en önemli filmleri gelirdi. Kuvai Köprüsü’nden, Hz. Ömer’in Adaleti, Cilalı İbo’nun filmlerinden, Cüneyt Arkın’ın filmlerine kadar her tür ve konuda…. Dini, sosyal içerikli filmler …. Komedi filmleri , dram ve trajedi filmleri…        Sinemaya girmek uğruna çocuklar, sinema afişlerini Develi sokaklarında gezdirirlerdi. Bazen de 50 kuruş olan sinema biletlerini denkleştiremeyen gençler, salon dolmamışsa ya ellerindeki parayla yada bedavadan film izlemeye girerlerdi.
1969 yılında Mustafa Dandik (Aksu) arsası üzerine Saray Sineması’nı yaptırmıştı. Sinema 500 kişi alacak kapasitede, salon ve balkondan oluşuyordu.Sinema sayısı ikileşince aralarındaki rekabette arttı. Getirilen filmlerin kalitesi arttı. Bu rekabetten kazançlı çıkanlar da Develililer oldu.
Develi’de Meteris Meydanında 1956 yılında açılan bir açık hava sineması da vardı. Hasır Sineması adı verilen sinemanın ömrü ancak iki yıl sürebsilmişti.
Eski sinemalarda film izlerken “çıtır çıtır “ yenen çekirdek seslerinden film izleyemezdik.Film bittiğinde yerler sanki çekirdek kabuğundan bir yatak olurdu. Bazen de film kopardı. Hep bir ağızdan ıslık çalarak “Makinis! Makinist…” diye bağırışları anımsıyorum.
Öğrenciler her istediği zaman sinemaya gidemezlerdi. Belirli günlerde ancak film izlenirdi. Bu da ancak matinelerde olurdu. Gece sinemaya gitmek isteyenleri saptamak için her gün bir öğretmenin nöbetçi olduğunu anımsıyorum.Giderse vay haline…
Sinemayı   uzun yıllar Develililer sevdiler. Gitmedikleri , görmedikleri yerleri gördüler.Sinema kültürü gelişimini sürdürüyordu. Ancak 1970’li yılların sonlarında sinema sektörü kriz içine girmişti.Ucuz, kalitesiz porno filmleri piyasaya sürüldü. Bunun üzerine sinema müşterisiz kaldı. Sonunda kapanmak zorunda kaldı.
Taki yeniden eski Saray sinemasının küllerinden Mustafa Aksu Kültür Merkezi’nin doğuşuna kadar.
Develi sinemayla tekrar buluşuyor. Bu kültürle tekrar birlikte olmanın mutluluğunu yaşıyor.Film izlemek için Kayseri’ye gitmesine gerek olmadan…
Ancak küçük bir dileğim olacak. Burada oynatılacak filmlerin her türden olmasına özen gösterilmelidir.Sinema izlerken de eskiden olduğu gibi çekirdeklerimizi binanın içine sokmadan , temizliğe özen göstererekten…
Güzel seyirler dileğiyle…