SEYRÂNÎ VE BETÜL AYDOĞDU

Develi’nin onuru, XIX. Yüzyıl halk ozanlarından Seyrânî hakkında son yıllarda yapılan araştırmalar ve yayınların arttığını mutlulukla izlemekteyim. Özellikle 2011 yılı Seyrânî araaştırmaları konusunda verimli geçtiğini söyliyebiliriz.Ahmet Emin Güven’in “Şâir Âşık Seyrânî”adlı yayınından sonra, ikinci olarak Betül Aydoğdu’nun hazırladığı doktora tezini saymak mümkündür.

Ben burada bu doktara tezinden söz etmek istiyorum. Özellikle son yıllarda Seyrânî konusunda yapılan akademik çalışmaların arttığını söyliyebiliriz. Mahir Tevfik Hocaoğlu’nun, İstanbul Üniversitesinde yaptığı ilk“Seyrânî’nin Şiirlerinde Tabiat ve Eşya”adlı lisans tezinden sonra, Betül Aydoğdu’nun doktora çalışması bu çalışmaların son halkasını oluşturmaktadır.

Seyrânî konusunda yapılan çalışmalar yeterli mi diye bir soru akla gelebilir. Ancak bana göre yeterli olduğunu söyliyemem. Özellikle ülkemizdeki önemli kütüphanelerde bulunan yazma koleksiyonları arasındaki cönklerin daha fazla incelenmesi gerekmektedir. Bunun da zamanla olacağına yürekten inanmaktayım.

Betül Aydoğdu, çalışmasını Erciyes Üniversitesinde tamamlamış.Danışmanı ise Prof.Dr. İsmail Görkem. Başlığı ise, “Türk Edebiyatında Seyrânî Olgusu: Develili Seyrânî ve Eserleri. (İnceleme-Metin)” .

Çalışmasını dört ana bölümde toplamış.Bunlardan ilkinde, XIX. Yüzyılda Osmanlı Devletinin durumu ele alınarak, âşık tarzı şiir söyleme geleneği irdelenmiştir.

İkinci bölümde ise, Seyrânî mahlâsını taşıyan âşıklar incelenmiştir. Rumelili Seyrânî (İmam), İspartalı Seyrânî ( Hacı), Âşık Müslüm Seyrânî ve Ağrılı Âşık Seyrânî , Develili Seyrânî ile birlikte anlatılmaya çalışılmıştır.Etkilendiği çevre başlığında ise,Seyrânî’nin âşık olmadan önceki ve sonraki dönemlerdeki sosyo-kültürel yaşamı, tarikat bağlantısı, tasavvuf anlayışı, özellikle şiirlerindeki yansımaları değerlendirilmiştir.

Üçüncü bölümünde oluşumsal yapısalcı metod bakımından Seyrânî şiirlerinde ayrıntılı olarak incelenmiştir.

Metinler, yazma ve basma eserlerde saptanan karşılaştırmalı olarak ele alınmış çeşitlemelerin hangi yolda olduğu gösterilmeye çalışılmıştır.

Çalışmada 822 şiir bulunmaktadır. Bu şiirlerin %80’inin %49’u hece, %31 aruz ölçüyle yazılmıştır.

Sonunda geniş bir kaynakçaya yer verilmiştir.Seyrânî’ye ait görsellerle de çalışma zenginleştirilmeye çalışılmıştır.

1395 sayfa tutan bu doktora teziyle Betül Aydoğdu, Develi Halk Edebiyatına önemli katkılar sağlamıştır. Bundan önceki araştırmacıların yaptığı katkılar gibi…Ellerine ve emeklerine sağlık . Kutluyorum.

Daha öncede söylediğim gibi bu tür çalışmaların , Seyrânî’nin evinin onarılarak müze yapılması ve orada sergilenmesi.Birgün bu dileğimin de gerçekleşeceğine inanıyorum.

***

Yeni yılda tüm hemşehrilerimin sağlık, başarı ve mutluluk dileklerimle kutluyor, 2012 yılının ülkemize sorunların çözüldüğü bir yıl olmasını diliyorum.

Post Views: 1.993